Osiąganie celów osobistych i zawodowych wymaga nie tylko motywacji, ale także dobrze przemyślanego planu działania. Aby zwiększyć swoje szanse na sukces, warto skorzystać z techniki SMART, która jest jedną z najpopularniejszych i najbardziej efektywnych metod planowania celów. Dzięki tej technice cele stają się bardziej klarowne, konkretne i mierzalne, co pozwala lepiej monitorować postępy oraz unikać typowych pułapek związanych z planowaniem. W tym artykule omówimy, czym dokładnie jest technika SMART oraz jak skutecznie ją wykorzystać w różnych obszarach życia.
Czym jest technika SMART?
SMART to akronim, który oznacza pięć kluczowych cech dobrze sformułowanego celu: Specific (Szczegółowy), Measurable (Mierzalny), Achievable (Osiągalny), Relevant (Istotny), Time-bound (Ograniczony w czasie). Każdy z tych elementów odgrywa istotną rolę w procesie planowania, pomagając w precyzyjnym określeniu, co dokładnie chcemy osiągnąć, jak będziemy mierzyć postępy oraz w jakim czasie zamierzamy tego dokonać.
S jak Specific – tajemnica tkwi w szczególe
Cel powinien być możliwie jak najbardziej konkretny. Ogólne stwierdzenia, takie jak „chcę poprawić swoją kondycję” czy „zamierzam więcej oszczędzać”, są mało precyzyjne i nie wskazują jednoznacznie, co dokładnie należy zrobić, aby osiągnąć sukces. Zamiast tego, cel powinien odpowiadać na pytania: Co dokładnie chcę osiągnąć? Jakie konkretne kroki muszę podjąć? Kogo cel dotyczy?
Na przykład: „Chcę biegać trzy razy w tygodniu przez 30 minut, aby poprawić swoją kondycję fizyczną”. Tak sformułowany cel zawiera dokładne informacje o tym, co chcesz osiągnąć, w jakiej formie oraz jak często będziesz podejmować działanie.
M jak Measurable, czyli mierzalność celu
Kolejnym istotnym elementem techniki SMART jest mierzalność celu. Aby móc stwierdzić, czy zmierzamy we właściwym kierunku, konieczne jest określenie, w jaki sposób będziemy mierzyć postępy. Mierzalność pozwala na weryfikację, czy nasz plan działa i czy jesteśmy bliżej osiągnięcia celu, czy też wymagane są korekty.
Przykład: „Chcę zwiększyć swoje miesięczne oszczędności o 500 zł przez następne pół roku”. Mierzalność w tym przypadku polega na konkretnym określeniu kwoty, jaką zamierzamy oszczędzać. Dzięki temu możemy na bieżąco monitorować, czy udaje nam się osiągać zamierzone rezultaty.
A jak Achievable: Jak wyznaczyć cele, żeby je osiągnąć?
Cel powinien być realistyczny i możliwy do osiągnięcia w kontekście dostępnych zasobów, umiejętności oraz czasu. Stawianie sobie zbyt ambitnych celów może prowadzić do frustracji, obniżenia motywacji oraz w konsekwencji do rezygnacji z ich realizacji. Z kolei zbyt łatwe cele nie przyniosą satysfakcji ani nie będą stanowiły wyzwania.
Dobrym przykładem osiągalnego celu jest: „Chcę przeczytać jedną książkę miesięcznie przez najbliższy rok”. Cel ten jest realny, jeśli mamy odpowiednią ilość wolnego czasu, a jednocześnie stanowi wyzwanie, które pozwoli nam się rozwijać.
R jak Relevant – liczy się tylko to co istotne
Cel powinien być zgodny z twoimi wartościami, potrzebami i długoterminowymi planami. Innymi słowy, musi mieć dla ciebie znaczenie i być powiązany z tym, co jest dla ciebie naprawdę ważne. Wyznaczanie celów, które nie są istotne, może prowadzić do szybkiej utraty motywacji i rezygnacji z ich realizacji.
Przykład: Jeśli jednym z twoich długoterminowych celów jest poprawa zdrowia, to ustanowienie celu „Będę ćwiczyć trzy razy w tygodniu, aby poprawić swoją kondycję” jest zgodne z twoimi wartościami i planami. Z kolei wyznaczenie celu „Będę codziennie oglądać filmy” raczej nie przyczyni się do realizacji twoich priorytetów, nawet jeśli wydaje się łatwe do osiągnięcia.
T jak Time-bound. Jasno wyznaczone ramy czasowe
Każdy cel powinien mieć określony termin realizacji. Ograniczenie czasowe motywuje do działania i pomaga unikać prokrastynacji. Bez konkretnej daty zakończenia łatwo jest odkładać działania na później, co prowadzi do braku postępów.
Na przykład: „Chcę ukończyć kurs języka angielskiego w ciągu najbliższych sześciu miesięcy”. Dzięki takiemu określeniu czasu wiemy, do kiedy musimy podjąć odpowiednie działania, aby osiągnąć cel. Dodatkowo, możemy wprowadzić kamienie milowe (małe kroki), które będą miernikiem postępu.
Jak zastosować technikę SMART w praktyce?
Aby skutecznie wdrożyć technikę SMART, warto zacząć od dokładnego przemyślenia, co chcemy osiągnąć. Dobrym krokiem jest zapisanie celu, uwzględniając wszystkie pięć elementów SMART. Następnie warto podzielić cel na mniejsze etapy, co ułatwi realizację oraz pozwoli na bieżące monitorowanie postępów.
Przykład celu SMART
Załóżmy, że chcesz poprawić swoje umiejętności językowe. Oto jak może wyglądać cel sformułowany zgodnie z techniką SMART:
- Specific (Szczegółowy): Chcę osiągnąć poziom B2 w języku hiszpańskim, aby móc swobodnie komunikować się podczas podróży i spotkań biznesowych.
- Measurable (Mierzalny): Będę uczestniczyć w kursie językowym dwa razy w tygodniu oraz uczyć się samodzielnie przez 30 minut każdego dnia.
- Achievable (Osiągalny): Mam już podstawową wiedzę z języka hiszpańskiego i dysponuję wystarczającą ilością czasu, aby poświęcić na naukę.
- Relevant (Istotny): Znajomość języka hiszpańskiego przyczyni się do rozwoju mojej kariery zawodowej i ułatwi mi podróże do krajów hiszpańskojęzycznych.
- Time-bound (Ograniczony w czasie): Chcę osiągnąć poziom B2 w ciągu najbliższego roku.
Taki cel jest precyzyjnie określony i zawiera wszystkie kluczowe elementy, dzięki czemu mamy większą pewność, że jego realizacja zakończy się sukcesem.
Technika SMART to sprawdzony sposób na skuteczne planowanie celów, zarówno w sferze osobistej, jak i zawodowej. Dzięki wyznaczaniu celów zgodnie z zasadą SMART możemy lepiej zarządzać naszym czasem, monitorować postępy oraz unikać typowych błędów, takich jak brak konkretności czy nierealistyczne założenia. Pamiętaj, aby każdy cel był szczegółowy, mierzalny, osiągalny, istotny oraz ograniczony w czasie, a jego realizacja stanie się dużo łatwiejsza i bardziej satysfakcjonująca.
